Anlık Olarak Sistem Durum Analizi (Çalışma Durumu Yeterlilik Analizi)
K-Pos DP sistemi, herhangi önemli bir arıza öncesi olası sonuçlar hakkında kullanıcıyı bilgilendirmek açısından, kendi çalışma durumunu analiz eder ve geminin mevkisini ve pruvasını muhafaza edip edemeyeceğini (ana fonksiyonlarını yerine getirip getiremeyeceğini) kullanıcıya bildirir. Bu analizler, mevcut ve anlık ortam şartları, iticilerin konumları/durumları ve güç tüketimleri değerlendirilerek yapıldığından “anlık-devamlı” (On-line) olarak adlandırılmıştır.
Bu fonksiyon, aynı zamanda IMO Sınıf-2 ve Sınıf-3 isterlerini de karşılar.
Analizler ve kontroller, herhangi bir arıza durumunda (en kötü durum, yedeği olmayan tekli bir sistem arızası) kullanımda olan veya kullanımda kalan iticilerin sistem itki taleplerini karşılayabilecek seviyede itki gücü verip veremeyeceklerini denetler. Şayet elde kalan, kullanılabilecek durumdaki iticilerin ve ana tahrik sistemi elemanlarının verebileceği itki gücü yetersiz olacaksa ve buna bağlı olarak da geminin mevkisinde veya pruvasında bir kayma riski mevcut ise sistem tarafından bir alarm mesajı üretilir.
Geminin itici konfigürasyonuna bağlı olarak yedeği olmayan sistemlerin arızalanması durumunda (en kötü senaryo) oluşabilecek şartlar önceden tanımlanmıştır ve bu durumlar sistem tarafından simüle edilir. Tipik olarak böyle bir durum, gemi ana kuvvet dağıtım panellerinden birinin tamamen elden çıkması, ana makinelerden birinin tamamen elden çıkması veya bir grup iticinin tamamen kullanım dışı kalması olarak örneklendirilebilir. Sistem mevcut şartlara göre durum analizini yapmak için farklı arıza simülasyonları yapar ve kendini bu olumsuz şartlara göre denetler. Analizlerin amacı sistemin yetersiz kalabileceği şartları önceden belirleyip kullanıcıyı uyarmaktır. Bu doğrultuda kullanıcı olası risklere karşı gerekli tedbirleri alabilir (örneğin ilave dizel devreye alır, ilave iticileri kullanıma alır vb).
Çalışma durumu yeterlilik analizleri, her dakikada bir kez aşağıdaki şartlar sağlandığında periyodik olarak yapılır:
● Gemi otomatik mevki kontrol modunda ise (şayet uygun konfigürasyon yapılmış ise başka modlar da geçerli olabilir).
● Ekranda yer alan mevki değeri giriş gösterge panelinde (position setpoint) “PRESENT” (Mevcut mevki) yazıyorsa (otomatik mevki takip modu için).
● Ekranda yer alan pruva değeri giriş gösterge panelinde (heading setpoint) “PRESENT” (Mevcut pruva) yazıyorsa (otomatik mevki takip modu için).
● DP Sınıf-2 veya Sınıf-3 seçili ise.
NOT
Normal şartlarda başlangıç seçimi olarak “DP Online Consequence Analysis” (Çalışma durumu yeterlilik analizleri) fonksiyonu kapalıdır. DP Sınıf-2 veya DP Sınıf-3 manevra/harekat yapılmadan önce “DP Class” iletişim kutusu üzerinde yapılacak manevra/harekat için DP sınıfı tanımlanmalıdır.
DP Sınıf Seçimi:
Çalışma durumu yeterlilik analizinin (DP Online Consequence Analysis) yapılabilmesi için sistemin DP sınıfının 2 ya da 3 olarak seçilmesi gerekir. Bu maksatla “DP Class” iletişim kutusu kullanılır. Bu iletişim kutusu üst çubukta yer alan “Settings (General)” komut butonunun kliklenmesi ile açılan menüden “DP Class” komutunun kliklenmesi ile açılır.
Burada gerekli seçim yapıldıktan sonra (şayet konfigürasyon yapılmış ise) gösterge panelinde sistemin çalıştığı DP sınıfı gösterilir.
Çalışma durumu yeterlilik analizi (DP Online Consequence Analysis) aktive edildikten sonra, ekranda bir bilgilendirme mesajı gösterilir: “Consequence analysis running class 2” (Çalışma durumu yeterlilik analizi DP Sınıf 2 için yapılıyor) veya “Consequence analysis running clas 3” (Çalışma durumu yeterlilik analizi DP Sınıf 3 için yapılıyor).
Sistem çalışma modu değiştirildiğinde veya “DP Class” iletişim kutusundan “None” (Hiçbiri) seçildiğinde, yeterlilik analizi fonksiyonu durdurulur ve ekrana “Consequence analysis stopped” (Yeterlilik analizi durduruldu) mesajı gelir.
Geminin mevki değiştirmesi veya pruva değiştirmesi esnasında yeterlilik analizi için sistem tarafından oluşturulan hata/arıza simülasyonu geçici olarak durdurulur. Gemi mevki veya pruva değeri tekrar “PRESENT” olduğunda arıza simülasyonu yeniden başlatılır. Geçici olan bu durumlar için uyarı mesajı gösterilmez.
Sistem tarafından yapılan yeterlilik analizi sonucu bir arıza/hataya bağlı olarak geminin mevki/pruvasının otomatik kontrolü sağlanamayacak ise (ana tahrik sistemi yeterli güç üretemeyecek ise) “Consequence analysis drift off warning” (Yeterlilik analizi sapma uyarısı) alarm mesajı üretilir. Bu alarm mesajından sonra, oluşturulan arıza/hata simülasyonu kapsamında istenilen gücü karşılamakta yetersiz kalınacağı duruma sebep olabilecek birim bir mesaj ile kullanıcıya gösterilir.
Bu mesajlara örnekler aşağıda verilmiştir:
● “Power critical if connect-swbd 1 lost” (1 numaralı ana tevzi tablosunun arızalanması durumunda güç kritik seviyeye düşer).
● “Thrust critical if thrusters 1-4 lost” (1-4 numaralı iticilerin arızalanması durumunda itki gücü kritik seviyeye düşer).
● “Thrust critical if port diesel lost” (İskele makinenin arızalanması durumunda itki gücü kritik seviyeye düşer).
Bu mesajlar bir ön uyarıyı ifade eder. Oluşabilecek herhangi bir arıza durumunda (mesajda verilen) itki gücünün yetersiz kalabileceği önceden kullanıcıya bildirilir ve kullanıcının önlem alması (arıza oluştuğunda sistemin idamesi açısından) sağlanır (örneğin daha fazla iticiyi kullanıma alması). Şayet mesaj yeterli güç elde edilemediğini ve gücün kritik seviyede olduğunu bildiriyor ise kullanıcı daha fazla güç sağlayacak önlemleri almalıdır. Alternatif olarak gemi pruvası daha kolay sabitlenebilecek bir değer (rüzgar ve akıntıdan daha az etkilenecek) seçilebilir.
(59)